fbpx

De zeven vinkjes

Hoe mannen zoals ik de baas spelen

 

Samenvatting

Toen Joris Luyendijk bij The Guardian terecht kwam om daar zijn idee over het onderzoeken van de bankierswereld uit te werken, merkte hij al snel dat hij niet tot die groep van hoogopgeleide, succesvolle journalisten werd toegelaten. Hij snapte de codes niet: de grapjes die werden gemaakt, quotes uit reclames of Engelse tv programma’s, de gebruikte klemtoon van een woord of zin, de betekenis achter een schijnbaar onbeduidende opmerking. Hij schreef zijn columns over de bankierswereld, maar verder kwam hij niet. Toen hij na 2 jaar ontslag nam en naar Nederland terugkeerde om zijn boek over die bankierswereld te schrijven, vroeg hij zich af: maar hoe werkt dat dan bij ons?

Ook Rutte III in 2017 toonde alweer geen ministers of staatssecretarissen van kleur en veel minder vrouwen dan mannen. Rutte verdedigde zijn keuze met: “Ik had er graag meer willen hebben, maar uiteindelijk geldt: we gaan voor de beste mensen.” O ja? vraagt Joris Luyendijk zich in zijn nieuwe boek af, en wie bepaalt dan wie die beste mensen zijn?

Het antwoord op die vraag is natuurlijk eenvoudig: zij die aan de macht zijn, en die beste mensen zijn dan steevast degenen die als twee druppels water op hen lijken. De witte man, horen we je al denken, maar volgens Luyendijk is dat veel te algemeen, want de witte man die in het grootwarenhuis de rekken vult zul je nooit bij Rutte aan de dis treffen. Nee, achter de macht zit een hele sociale klasse; de elite met 7 kenmerken: minstens één hoogopgeleide en/of welgestelde ouder, minstens één in Nederland geboren ouder, man, hetero, wit, gymnasium of vwo en universiteit.

Dit kleine clubje vormt een gesloten netwerk dat elkaar de hoge banen toebedeelt, waardoor ze zichzelf ook in stand houden. Joris is zelf zo’n 7-vinkje en onderzoekt hoe het werkt met die elite, waarbij hij zichzelf niet spaart. En, nog belangrijker: wat dit betekent voor alle mensen die géén 7-vinkje zijn. En wat dit weer betekent voor de manier waarop ons land bestuurd wordt.

LiDRS Bibliotheek

Wat vinden we van het boek

Na het lezen van dit boek heb ik het even weggelegd. Want wat vind ik er nu echt van. Ergens kwam bij mij de quote naar voren die ik ooit eens hoorde over een bekende cabaretier; ‘links lullen en rechts vullen’. Het voelt gewoon niet goed. Maar ja; het is natuurlijk wel een beladen onderwerp waar je niet zomaar kritiek op mag hebben, toch? Daarnaast valt het onderwerp ook enigszins in het hoekje van complotdenkers, waar ik mij met enige regelmaat stoor.

Al snel na het lezen van dit boek kwamen ook anderen met tegengeluiden en kritische noten. Joris had het zwaar in het programma buitenhof en werd in een artikel in de volkskrant ook kritisch bekeken. Inhoudelijke kritiek, maar vaak leek het ook op een persoonlijke afrekening in het journalistenmilieu. Weer op andere momenten betrof het voorspelbare kritiek uit de rechterhoek, waar al langer afschuw heerst over een progressieve elite die met veel tamtam het ‘witte privilege’ bevraagt.

‘Iemand die in alles uitstraalt dat hij zichzelf verheven voelt’, werd er in cover over Luyendijk geschreven. ‘Zelfkastijding’ van iemand met een marketingstrategie. Moest hij echt 50 worden voordat hij tot het inzicht kwam dat hij het vanwege zijn achtergrond makkelijk had in het leven? ‘Mind blown’, klonk het sarcastisch in de Volkskrant. In deze kritiek, voornamelijk geuit door collega-journalisten en columnisten, proefde je de wrevel over Luyendijk, de golden boy van de media, die altijd zo’n grote mond heeft over het oppervlakkige journalistenvak. Luyendijk schreef geregeld over de beperkingen van de journalistiek. Dat deed hij in Het zijn net mensen, over zijn correspondentschap in het Midden-Oosten, en in Je hebt het niet van mij, maar…, over de werkwijze van de parlementaire pers.

In die boeken positioneert hij zichzelf nadrukkelijk als het slimste jongetje van de klas, dat boven alle partijen staat en de lezer een inkijkje belooft in de soms cynische en vaak beperkte blik van de media. ‘Ik ken weinig journalisten die fan van hem zijn en dat heeft vast te maken met het feit dat Joris Luyendijk het falen van de journalistiek soms genadeloos blootlegt’, schreef journalist Frans Oremus in 2018 over Luyendijk op Villamedia, een website over journalistiek.

De felste uithaal kwam van Peter Middendorp. De Volkskrant-columnist benutte het tumult rondom De zeven vinkjes om Luyendijk van jatwerk te betichten. Middendorp, die jaren een column over politiek Den Haag schreef, beweerde dat zijn ideeën zonder bronvermelding waren opgenomen in het boek Je hebt het niet van mij, maar…, alsof Luyendijk ‘het zelf bedacht heeft’.

Ik vind het boek geen aanrader. Geen must read. Maar mocht je het toch willen lezen, wees dan getroost met het feit dat je het in no-time hebt uitgelezen.

Lees hier het artikel in de Volkskrant.

 

Hoe haakt het boek in op onze filosofie

Niet echt. Daar kunnen we kort over zijn. Het gaat uiteindelijk over de privileges van een bepaalde doelgroep, terwijl wij ons richten op het verbeteren van vaardigheden als leidinggevende. 1, 2 of 7 kruisjes is hierbij niet relevant.

Over LiDRS

Je wilt verbeteren! De vaardigheden van jezelf als leider en manager kunnen beter en de prestaties van jouw organisatie wil je naar een hoger plan brengen! Je wilt meer resultaat, hogere omzet, betere managers en leiders en goed samenwerkende teams. Hoe ga je dat doen? Waar ga je beginnen?

LiDRS helpt jou met ervaren en gepassioneerde consultants, coaches en trainers het beste eruit te halen.

Leer wat het betekent om een goede leider te zijn! Maak die stap in de ontwikkeling van jouw organisatie. Onze kennis en vaardigheden hebben wij gebundeld in een boekeen model en diverse trainingencoaching en natuurlijk interim management en consultancy voor duurzame verandering en performance verbetering in jouw organisatie. We meten resultaat van voortgang met behulp van een unieke portal van LiDRS Online.

In LiDRS vind je een energieke organisatie die van aanpakken weet. Wij staan voor persoonlijke aandacht, plezier en een gegarandeerde ontwikkeling van leiderschapskwaliteiten, teamperformance en de verbetering van prestaties van jouw organisatie!

Neem vandaag nog de eerste stap op weg naar beter groei. Neem vandaag nog contact op met LiDRS!